طریقه مصرف قرص ال دی بعد از رابطه
قرص ال‌دی (LD) یکی از پرکاربردترین قرص‌های پیشگیری از بارداری در ایران است که اغلب به‌صورت روزانه مصرف می‌شود. اما در موارد خاص، مانند پس از یک رابطه جنسی بدون محافظت، برخی از افراد به‌دنبال استفاده اضطراری از این قرص هستند. در این مقاله به‌طور کامل به طریقه مصرف قرص ال‌دی بعد از رابطه، میزان تأثیرگذاری، زمان‌بندی صحیح و نکات مهم آن پرداخته می‌شود.
قرص ال‌دی چیست و چه کاربردی دارد؟
قرص ال‌دی یکی از انواع قرص‌های ترکیبی ضدبارداری است که حاوی دو نوع هورمون زنانه استروژن و پروژستین می‌باشد. این ترکیب هورمونی با مهار تخمک‌گذاری، افزایش ضخامت مخاط دهانه رحم و تغییر پوشش داخلی رحم، از بارداری جلوگیری می‌کند.
این قرص معمولاً به‌صورت روزانه و منظم از روز پنجم قاعدگی به‌مدت ۲۱ روز مصرف می‌شود، اما در شرایط اضطراری نیز می‌توان از آن استفاده کرد.
آیا می‌توان از قرص ال‌دی به‌عنوان پیشگیری اضطراری استفاده کرد؟
در پاسخ باید گفت بله، در شرایطی که رابطه جنسی بدون محافظت انجام شده و احتمال بارداری ناخواسته وجود دارد، می‌توان از قرص ال‌دی به‌عنوان روش پیشگیری اضطراری استفاده کرد. البته این روش جایگزین قرص اورژانسی لوونورژسترول نیست و اثربخشی پایین‌تری نسبت به آن دارد.
طریقه مصرف قرص ال‌دی بعد از رابطه
برای اینکه قرص ال‌دی به‌عنوان روش اضطراری مؤثر باشد، باید طبق الگوی خاصی مصرف شود:
-
در صورتی که طی ۷۲ ساعت اول پس از رابطه محافظت‌نشده قرار دارید، باید ۴ عدد قرص ال‌دی را به‌صورت همزمان مصرف کنید.
-
۱۲ ساعت بعد از نوبت اول، مجدداً ۴ عدد دیگر از قرص ال‌دی مصرف شود.
در مجموع، در طی ۱۲ ساعت دو نوبت، ۸ عدد قرص ال‌دی مصرف می‌شود.
زمان طلایی برای مصرف
هرچه فاصله زمانی بین رابطه و مصرف قرص کوتاه‌تر باشد، اثربخشی آن بیشتر خواهد بود. بهترین زمان مصرف قرص ال‌دی پس از رابطه، کمتر از ۲۴ ساعت اول است. پس از آن، تا ۷۲ ساعت ممکن است هنوز مؤثر باشد اما اثربخشی به‌مرور کاهش می‌یابد.
میزان موفقیت قرص ال‌دی در جلوگیری از بارداری
در مقایسه با قرص اورژانسی تک‌دوز مانند لوونورژسترول، قرص ال‌دی احتمال موفقیت کمتری دارد. بر اساس مطالعات، استفاده از ال‌دی به‌عنوان روش پیشگیری اضطراری حدود ۷۵ تا ۸۵ درصد موفقیت دارد، به شرطی که درست و در زمان مناسب مصرف شود.
عوارض احتمالی مصرف دوز بالای ال‌دی
مصرف ۸ عدد قرص ال‌دی در مدت ۱۲ ساعت ممکن است منجر به برخی عوارض موقت شود، از جمله:
-
حالت تهوع یا استفراغ
-
سرگیجه و خستگی
-
درد پستان‌ها
-
تغییر در الگوی قاعدگی (پیش افتادن یا عقب افتادن پریود)
-
لکه‌بینی یا خونریزی بین دو پریود
در صورت استفراغ تا دو ساعت پس از مصرف، باید دوباره همان مقدار قرص تکرار شود.
مواردی که نباید از قرص ال‌دی استفاده کرد
در برخی شرایط، استفاده از قرص ال‌دی حتی برای پیشگیری اضطراری توصیه نمی‌شود، از جمله:
-
وجود سابقه لخته شدن خون یا سکته
-
سابقه بیماری‌های کبدی یا تومورهای وابسته به هورمون
-
بارداری مشکوک یا تأییدشده
-
حساسیت شدید به ترکیبات قرص
در این موارد باید با پزشک مشورت کرده یا از روش‌های جایگزین استفاده کرد.
جایگزین مناسب برای پیشگیری اضطراری
در شرایطی که امکان مصرف قرص ال‌دی وجود ندارد یا فرد مایل به استفاده از روش مطمئن‌تری است، قرص اورژانسی لوونورژسترول (با نام تجاری Postinor یا Ecp) بهترین گزینه است که تنها در یک یا دو دوز استفاده می‌شود و اثربخشی بیشتری دارد.
توصیه‌های مهم پس از مصرف قرص ال‌دی
-
پس از مصرف قرص ال‌دی به روش اضطراری، تا پایان دوره قاعدگی فعلی، بهتر است از روش‌های مکمل مانند کاندوم استفاده شود.
-
اگر تا ۳ هفته بعد از مصرف، قاعدگی رخ نداد، انجام تست بارداری الزامی است.
-
مصرف مکرر قرص ال‌دی به‌عنوان روش اضطراری توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند نظم هورمونی بدن را به‌هم بزند.
جمع‌بندی
قرص ال‌دی می‌تواند در شرایط خاص به‌عنوان روش پیشگیری اضطراری پس از رابطه جنسی بدون محافظت استفاده شود. با مصرف ۴ قرص در دو نوبت با فاصله ۱۲ ساعت، احتمال بارداری تا حد قابل‌قبولی کاهش می‌یابد. با این حال، اثربخشی این روش کمتر از قرص‌های اورژانسی تخصصی است و تنها باید به‌عنوان راهکار اضطراری و نه دائمی مورد استفاده قرار گیرد. آگاهی کامل از طریقه مصرف، زمان مناسب و شرایط احتیاطی به پیشگیری مؤثرتر و ایمن‌تر کمک می‌کند.