زخم بیرونی واژن؛ علت، علائم و راهکارهای درمانی
زخم بیرونی واژن یکی از مشکلات شایعی است که بسیاری از زنان در دورهای از زندگی با آن مواجه میشوند. این زخمها میتوانند ناشی از عوامل مختلفی باشند و شدت آنها نیز متفاوت است؛ از خفیف و سطحی گرفته تا عمیق و دردناک. در این مقاله به بررسی جامع علل، علائم، روشهای تشخیص و راههای درمان و پیشگیری از زخمهای خارجی ناحیه واژن میپردازیم.
انواع زخم بیرونی واژن
زخمهایی که روی پوست اطراف واژن ایجاد میشوند، ممکن است ظاهر و ویژگیهای متفاوتی داشته باشند. این زخمها ممکن است به صورت خراشهای سطحی، ترک پوستی، برجستگیهای زخمی، زخمهای باز یا نقاط دردناک باشند. در مواردی ممکن است همراه با ترشح، خونریزی یا بوی ناخوشایند ظاهر شوند.
علل شایع زخم بیرونی واژن
عفونتهای قارچی و باکتریایی
عفونتهای قارچی مانند کاندیدا یا عفونتهای باکتریایی مثل واژینوز باکتریال میتوانند باعث خارش شدید و در نتیجه خراشیدگی و ایجاد زخم در ناحیه واژن شوند.
تبخال تناسلی (HSV)
ویروس تبخال تناسلی یکی از علل مهم ایجاد زخمهای دردناک در ناحیه تناسلی است. این زخمها معمولاً به صورت گروهی از تاولهای کوچک شروع میشوند که بعداً ترکیده و به زخمهای سطحی تبدیل میشوند.
تحریک فیزیکی یا شیمیایی
اصلاح با تیغ، استفاده از شویندههای قوی، پوشیدن لباسهای تنگ، حساسیت به نوار بهداشتی یا تماس جنسی خشن از دیگر علل زخمهای بیرونی واژن محسوب میشوند.
زخمهای ناشی از بیماریهای خودایمنی
برخی از بیماریها مانند لیکن پلان یا لیکن اسکلروز میتوانند با بروز زخم، خشکی و التهاب مزمن در ناحیه تناسلی همراه باشند.
واکنشهای آلرژیک
برخی زنان به مواد شیمیایی موجود در صابون، شامپو، روانکنندههای جنسی یا حتی پارچههای خاص حساسیت دارند و در صورت تماس مداوم ممکن است زخمهایی در ناحیه بیرونی واژن شکل گیرد.
علائم همراه با زخم بیرونی واژن
-
خارش یا سوزش شدید
-
قرمزی یا التهاب اطراف واژن
-
درد هنگام ادرار یا رابطه جنسی
-
ترشح غیرطبیعی یا بدبو
-
خونریزی خفیف از ناحیه زخم
-
تاول یا پوستهپوسته شدن
راههای تشخیص علت زخم
برای تشخیص دقیق علت زخم، مراجعه به پزشک متخصص زنان ضروری است. پزشک ممکن است از روشهایی مانند معاینه بالینی، نمونهبرداری از ترشحات واژن، آزمایش خون، یا کشت میکروبی استفاده کند. در موارد مشکوک به بیماریهای مقاربتی، آزمایشات مربوط به عفونتهای جنسی نیز تجویز میشود.
درمان زخمهای بیرونی واژن
درمان دارویی
-
در صورت وجود عفونت قارچی: داروهای ضدقارچ مانند کلوتریمازول یا فلوکونازول
-
در صورت عفونت باکتریایی: آنتیبیوتیکهای موضعی یا خوراکی
-
در صورت تبخال: داروهای ضدویروسی مانند آسیکلوویر
-
برای زخمهای ناشی از التهاب: کرمهای ضد التهاب یا کورتونی با تجویز پزشک
مراقبتهای خانگی
-
شستوشوی روزانه ناحیه با آب ولرم و صابون ملایم
-
استفاده از کمپرس گرم برای کاهش التهاب
-
اجتناب از اصلاح موهای ناحیه تا زمان بهبودی
-
پوشیدن لباس زیر نخی و گشاد
-
پرهیز از تماس جنسی تا زمان بهبودی کامل
پیشگیری از زخمهای بیرونی واژن
-
حفظ بهداشت فردی مناسب
-
استفاده از شویندههای بدون عطر و ملایم
-
اجتناب از لباس زیر تنگ یا پلاستیکی
-
استفاده از روانکننده در رابطه جنسی
-
بررسی و درمان بیماریهای زمینهای
-
اجتناب از خوددرمانی بدون نظر پزشک
زخم واژن و مراجعه به پزشک
در صورتی که زخمها بیش از چند روز باقی بمانند، شدت آنها افزایش یابد، یا همراه با تب، ترشحات بدبو و درد شدید باشند، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد. تأخیر در درمان ممکن است باعث پیشرفت بیماری و گسترش عفونت شود.
نتیجهگیری
زخم بیرونی واژن مشکلی شایع اما قابل درمان است. شناخت دقیق علت، رعایت بهداشت، پرهیز از عوامل تحریککننده و استفاده از درمانهای مناسب میتواند در تسریع روند بهبود و جلوگیری از عود مجدد مؤثر باشد. توصیه میشود زنان در صورت مشاهده هرگونه تغییر غیرطبیعی در ناحیه تناسلی، بدون خجالت به پزشک مراجعه کنند، چرا که درمان بهموقع میتواند از مشکلات جدیتر جلوگیری کند.