آیا قرص ال دی (ضد بارداری) چاق میکند؟
قرص ال‌دی (LD) یکی از انواع قرص‌های ضد بارداری ترکیبی است که شامل دو هورمون استروژن و پروژسترون می‌باشد. این قرص‌ها در کنار پیشگیری از بارداری، گاهی برای تنظیم سیکل قاعدگی، کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی و کنترل آکنه نیز تجویز می‌شوند. یکی از نگرانی‌های رایج میان زنان درباره این دارو، موضوع افزایش وزن یا چاقی پس از مصرف آن است. در این مقاله بررسی خواهیم کرد که آیا واقعاً قرص ال‌دی باعث چاقی میشود یا خیر.
مکانیزم عمل قرص ال‌دی در بدن
قرص‌های ضد بارداری ترکیبی مانند ال‌دی با جلوگیری از تخمک‌گذاری، تغییر در ترشحات دهانه رحم و نازک کردن دیواره رحم، احتمال بارداری را کاهش می‌دهند. این قرص‌ها سطح هورمون‌های جنسی را به‌طور مصنوعی کنترل می‌کنند و از همین‌رو می‌توانند بر متابولیسم، اشتها، نگهداری مایعات در بدن و خلق‌وخو تأثیر بگذارند.
چرا برخی افراد پس از مصرف قرص ال‌دی احساس چاقی دارند؟
بسیاری از زنانی که شروع به مصرف قرص ال‌دی می‌کنند، ممکن است طی هفته‌های ابتدایی افزایش وزن مختصری را تجربه کنند. با این حال، این افزایش وزن معمولاً ناشی از احتباس آب در بافت‌ها و نه افزایش واقعی چربی بدن است. عوامل مؤثر بر احساس چاقی عبارتند از:
-
احتباس مایعات: هورمون استروژن می‌تواند باعث افزایش سدیم در بدن شود که منجر به نگهداری بیشتر آب میشود.
-
افزایش اشتها: در برخی زنان، تغییرات هورمونی باعث تحریک اشتها و پرخوری میشود.
-
تغییرات خلقی: نوسانات خلقی و اضطراب ناشی از مصرف قرص ممکن است منجر به خوردن احساسی شود.
-
کاهش فعالیت بدنی: برخی افراد ممکن است در دوره مصرف قرص به دلیل خستگی یا بی‌حوصلگی، تحرک کمتری داشته باشند.
آیا افزایش وزن ناشی از قرص ال‌دی دائمی است؟
اکثر زنانی که در طول مصرف قرص ضد بارداری افزایش وزن را تجربه می‌کنند، بعد از مدتی وزن‌شان به حالت اولیه بازمی‌گردد یا ثابت می‌ماند. در واقع، بسیاری از این تغییرات وزن موقتی و قابل بازگشت هستند. با قطع مصرف قرص، معمولاً احتباس آب برطرف شده و وزن کاهش پیدا میکند. چنانچه افزایش وزن بیش از حد یا ادامه‌دار باشد، باید سایر عوامل از جمله رژیم غذایی، سطح فعالیت و مشکلات متابولیکی بررسی شود.
چه کسانی بیشتر در معرض افزایش وزن با قرص ال‌دی هستند؟
گرچه بیشتر افراد تغییر وزن چندانی تجربه نمی‌کنند، اما برخی از زنان ممکن است نسبت به تغییرات هورمونی حساس‌تر باشند. عواملی که می‌توانند احتمال افزایش وزن را بیشتر کنند:
-
سابقه چاقی یا اضافه وزن
-
سبک زندگی کم‌تحرک
-
رژیم غذایی پرکالری و ناسالم
-
سابقه خانوادگی حساسیت به هورمون‌ها یا مشکلات متابولیکی
-
اختلالات هورمونی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)
شواهد علمی درباره ارتباط بین قرص ضد بارداری و افزایش وزن
مطالعات پزشکی متعددی در این زمینه انجام شده که نشان می‌دهد بیشتر زنان افزایش وزن قابل توجهی با مصرف قرص‌های ضد بارداری تجربه نمی‌کنند. برای مثال، تحقیقات سازمان بهداشت جهانی و بررسی‌های چندمرکزی به این نتیجه رسیده‌اند که افزایش وزن معمولاً کمتر از ۲ کیلوگرم در سال است و آن هم بیشتر ناشی از احتباس آب می‌باشد.
برخی از تحقیقات نیز نشان می‌دهند که نوع قرص مصرفی تأثیر زیادی بر احتمال افزایش وزن دارد. قرص‌هایی با دوز بالای استروژن نسبت به قرص‌های با دوز پایین، احتمال بیشتری برای ایجاد تغییرات وزن دارند.
چگونه میتوان از افزایش وزن در دوران مصرف قرص جلوگیری کرد؟
اگر نگران افزایش وزن در اثر مصرف قرص ال‌دی هستید، با رعایت نکاتی ساده می‌توانید این احتمال را کاهش دهید:
-
رعایت رژیم غذایی سالم و متعادل با مصرف میوه، سبزیجات، پروتئین و غلات کامل
-
کاهش مصرف نمک و غذاهای فرآوری‌شده برای پیشگیری از احتباس آب
-
افزایش فعالیت بدنی روزانه مثل پیاده‌روی، ورزش‌های هوازی و یوگا
-
نوشیدن آب کافی برای کاهش تورم و تخلیه سدیم از بدن
-
مدیریت استرس و خواب کافی که در تنظیم هورمون‌ها مؤثر هستند
-
مشاوره با پزشک در صورت افزایش وزن غیرقابل کنترل
جایگزین‌های قرص ال‌دی برای افرادی که چاقی دارند یا چاق می‌شوند
در صورتی که افزایش وزن با قرص ال‌دی آزاردهنده باشد، پزشک می‌تواند روش‌های دیگری برای جلوگیری از بارداری پیشنهاد دهد، از جمله:
-
قرص‌های ضد بارداری با دوز پایین‌تر
-
قرص‌های حاوی فقط پروژسترون
-
چسب ضد بارداری
-
حلقه واژینال
-
روش‌های غیرهورمونی مانند آی‌یودی مسی
برخی از این روش‌ها تأثیر کمتری بر متابولیسم و وزن بدن دارند و ممکن است برای افراد حساس گزینه بهتری باشند.
نتیجه‌گیری
به طور کلی، قرص ال‌دی ممکن است در برخی افراد منجر به افزایش وزن موقتی به دلیل احتباس آب و تغییرات اشتها شود، اما شواهد علمی نشان می‌دهد که این افزایش وزن معمولاً خفیف، قابل کنترل و در بسیاری از موارد قابل بازگشت است. با رعایت سبک زندگی سالم، تحرک کافی و کنترل رژیم غذایی میتوان اثرات احتمالی قرص بر وزن را به حداقل رساند. در صورتی که افزایش وزن شدید یا طولانی‌مدت باشد، مشورت با پزشک ضروری است تا علت دقیق مشخص شود و در صورت لزوم روش پیشگیری مناسب‌تری انتخاب گردد.