علائم حتمی ایدز در روزهای اول؛ نشانه‌هایی که نباید نادیده گرفت
ایدز یا سندرم نقص ایمنی اکتسابی مرحله نهایی از عفونت ویروس HIV است. ویروسی که اگر به‌موقع شناسایی و درمان نشود، به‌مرور سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و فرد را در برابر عفونت‌ها و بیماری‌های فرصت‌طلب کاملاً بی‌دفاع می‌گذارد. شناسایی علائم حتمی ایدز در روزهای اول می‌تواند نقش کلیدی در تشخیص زودهنگام و شروع درمان مؤثر داشته باشد. در ادامه، به‌طور جامع و علمی به بررسی نشانه‌های اولیه این بیماری می‌پردازیم.
مرحله اول ایدز چیست و چه زمانی آغاز می‌شود؟
مرحله اول عفونت HIV به‌نام «عفونت حاد» یا مرحله اولیه HIV شناخته می‌شود و معمولاً بین ۲ تا ۴ هفته پس از ورود ویروس به بدن آغاز می‌شود. در این مرحله، ویروس به‌سرعت در بدن تکثیر می‌شود و سیستم ایمنی تلاش می‌کند به آن پاسخ دهد. در همین بازه زمانی است که بدن برخی افراد علائمی از خود نشان می‌دهد که شباهت زیادی به سرماخوردگی یا آنفلوآنزا دارند.
مهم‌ترین علائم حتمی ایدز در روزهای اول
علائم در مراحل اولیه همیشه واضح و قابل شناسایی نیستند. با این حال، برخی نشانه‌ها با احتمال بالا در افراد آلوده به HIV ظاهر می‌شوند. در این قسمت، اصلی‌ترین علائم اولیه ایدز را بررسی می‌کنیم:
تب خفیف تا متوسط
یکی از نخستین واکنش‌های سیستم ایمنی به ویروس HIV، بالا رفتن دمای بدن است. این تب معمولاً خفیف (۳۷.۵ تا ۳۸.۵ درجه) بوده و ممکن است چند روز تا یک هفته ادامه داشته باشد.
گلودرد و زخم‌های دهانی
احساس درد یا سوزش در گلو، همراه با زخم‌های کوچک روی زبان یا داخل دهان، یکی دیگر از علائم رایج در ابتدای عفونت HIV است. این زخم‌ها ممکن است دردناک باشند و خوردن یا صحبت کردن را دشوار کنند.
تورم غدد لنفاوی
غدد لنفاوی متورم، به‌خصوص در گردن، زیر بغل یا کشاله ران، یکی از بارزترین علائم مرحله حاد HIV هستند. این نشانه ناشی از پاسخ ایمنی بدن به عفونت گسترده در حال وقوع است.
بثورات پوستی
حدود ۵۰ درصد از مبتلایان به HIV در هفته‌های اول بثورات قرمز یا صورتی‌رنگ روی سینه، پشت، بازو یا صورت مشاهده می‌کنند. این بثورات ممکن است خارش‌دار نباشند و بدون علت خاصی ظاهر شوند.
تعریق شبانه
یکی دیگر از نشانه‌های احتمالی، تعریق بیش‌ازحد در طول شب است. تعریق ممکن است آن‌قدر شدید باشد که لباس و ملافه را خیس کند.
درد مفاصل و عضلات
بسیاری از افراد در روزهای ابتدایی عفونت HIV، دردهای عضلانی، مفصلی و احساس کوفتگی عمومی در بدن را تجربه می‌کنند که ممکن است با آنفلوآنزا یا خستگی فیزیکی اشتباه گرفته شود.
سردرد و احساس خستگی مفرط
ویروس HIV بر عملکرد عمومی بدن تأثیر می‌گذارد و ممکن است باعث خستگی شدید و سردردهای مزمن شود. این خستگی معمولاً بدون دلیل و حتی پس از خواب کافی نیز ادامه دارد.
حالت تهوع، اسهال و کاهش اشتها
در برخی از موارد، عفونت اولیه HIV باعث مشکلات گوارشی مانند تهوع، اسهال و از دست دادن اشتها می‌شود. این علائم معمولاً موقتی هستند اما می‌توانند باعث کاهش وزن شوند.
آیا این علائم تنها به ایدز مربوط می‌شوند؟
علائم ذکرشده می‌توانند در بیماری‌های ویروسی دیگر مانند سرماخوردگی، آنفلوآنزا، منونوکلئوز عفونی یا حتی کرونا نیز ظاهر شوند. نکته مهم در مورد HIV این است که این علائم معمولاً به‌صورت ترکیبی و با شدت متوسط رخ می‌دهند و در افرادی که رفتار پرخطر جنسی یا تزریق مواد داشته‌اند، باید جدی گرفته شوند.
علائم اولیه HIV در زنان
زنان نیز تمامی علائم عمومی را ممکن است تجربه کنند، اما در برخی موارد نشانه‌های خاص‌تری دارند مانند:
-
عفونت‌های مکرر قارچی واژن
-
تغییرات در سیکل قاعدگی
-
زخم یا ترشحات غیرعادی از واژن
تست تشخیصی HIV؛ تنها راه اطمینان
هیچ‌کدام از علائم ذکرشده نمی‌توانند به‌تنهایی تشخیص قطعی HIV باشند. تنها راه مطمئن برای تشخیص، انجام تست HIV است. آزمایش‌های جدید قادرند از چند روز تا چند هفته پس از ورود ویروس، وجود آن را شناسایی کنند. تست‌های رایج شامل:
-
تست آنتی‌بادی HIV (ELISA)
-
تست آنتی‌ژن/آنتی‌بادی ترکیبی (p24)
-
تست PCR (تشخیص RNA ویروس)
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که فردی رفتار پرخطر داشته و یکی یا چند مورد از علائم فوق را تجربه کند، باید در اسرع وقت برای آزمایش HIV اقدام کند. مراجعه زودهنگام به پزشک و شروع درمان ضدویروسی می‌تواند از ورود بیماری به مرحله پیشرفته جلوگیری کند.
نتیجه‌گیری
شناخت دقیق علائم حتمی ایدز در روزهای اول به افراد این امکان را می‌دهد که پیش از آسیب جدی به سیستم ایمنی، بیماری را شناسایی و کنترل کنند. اگرچه این علائم ممکن است مبهم یا مشابه با دیگر بیماری‌ها باشند، اما توجه به آن‌ها در کنار رفتارهای پرخطر، کلید تشخیص زودهنگام است. درمان زودهنگام HIV می‌تواند زندگی فرد را به‌طور کامل تغییر دهد و از پیشرفت بیماری جلوگیری کند. اگر در معرض خطر هستید یا علائم مشکوکی را مشاهده می‌کنید، آزمایش بدهید و از سلامت خود مطمئن شوید.