علائم ایدز در جوانان؛ آنچه باید بدانید
ایدز یا سندرم نقص ایمنی اکتسابی که از ویروس HIV ناشی میشود، یکی از بیماریهای ویروسی مزمن است که میتواند تمام گروههای سنی، از جمله جوانان را درگیر کند. آگاهی از علائم ایدز در جوانان اهمیت بالایی دارد، چرا که تشخیص زودهنگام میتواند نقش مهمی در کنترل بیماری و پیشگیری از انتقال آن داشته باشد.
چرا جوانان در معرض خطر بیشتری قرار دارند؟
جوانان معمولاً به دلایل مختلفی ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به HIV باشند. رفتارهای پرخطر مانند روابط جنسی محافظتنشده، استفاده مشترک از سرنگ در میان مصرفکنندگان مواد مخدر، و کماطلاعی از راههای انتقال ویروس، عواملی هستند که احتمال ابتلا را در این گروه سنی افزایش میدهند.
علائم اولیه HIV در جوانان
پس از ورود ویروس HIV به بدن، بسیاری از افراد، از جمله جوانان، وارد مرحلهای موسوم به عفونت حاد میشوند که علائم آن ممکن است شبیه سرماخوردگی یا آنفولانزا باشد. این علائم عبارتند از:
-
تب خفیف تا متوسط
-
گلودرد و تورم لوزهها
-
سردرد
-
دردهای عضلانی
-
تعریق شبانه
-
اسهال یا حالت تهوع
-
خستگی شدید
-
تورم غدد لنفاوی (بهویژه در گردن، زیربغل یا کشاله ران)
-
بثورات پوستی یا جوشهای بدون دلیل مشخص
این علائم معمولاً طی ۱ تا ۲ هفته برطرف میشوند و ممکن است فرد فکر کند دچار یک سرماخوردگی ساده شده است، در حالی که ویروس HIV وارد بدن شده و در حال فعالیت است.
دوره بدون علامت؛ تهدید خاموش
پس از مرحله اولیه، بسیاری از مبتلایان وارد مرحلهای میشوند که بهظاهر هیچ نشانهای ندارد. در این دوره که ممکن است سالها طول بکشد، ویروس در بدن فعال است و بهتدریج سیستم ایمنی را تضعیف میکند. در این دوره، جوان ممکن است احساس سلامت کامل داشته باشد و از بیماری خود بیاطلاع بماند، اما همچنان قادر به انتقال ویروس به دیگران است.
علائم پیشرفته ایدز در جوانان
اگر HIV بدون درمان باقی بماند، در نهایت وارد مرحله ایدز میشود. در این مرحله، بدن دیگر قادر به مقابله با عفونتها نیست و نشانههای زیر ممکن است ظاهر شود:
-
کاهش وزن شدید و ناخواسته
-
تبهای مکرر و طولانی
-
تعریق شدید بهویژه در شب
-
اسهال مزمن
-
ضعف و خستگی مفرط
-
سرفههای مداوم و خشکی گلو
-
زخمهای دهانی مکرر
-
عفونتهای قارچی شدید (مانند برفک دهانی)
-
تورم طولانیمدت غدد لنفاوی
-
مشکلات عصبی مانند اختلال تمرکز، افسردگی یا فراموشی
این نشانهها بهویژه زمانی نگرانکننده هستند که بدون دلیل خاصی و بهصورت مداوم رخ دهند.
نشانههای خاص در ناحیه تناسلی
یکی از مواردی که ممکن است در جوانان مشاهده شود، بروز علائم در ناحیه تناسلی بهویژه در صورت همراه بودن HIV با بیماریهای منتقله جنسی دیگر است:
-
تبخال تناسلی عودکننده و دردناک
-
ترشحات غیرطبیعی
-
زخمهای تناسلی یا التهابات پوستی مداوم
-
عفونتهای قارچی مقاوم به درمان
این نشانهها میتوانند زنگ خطری برای مراجعه به پزشک و انجام آزمایشهای تشخیصی باشند.
مشکلات روانی ناشی از ایدز در جوانان
در کنار علائم جسمی، ابتلا به HIV یا ایدز میتواند اثرات روانی زیادی برای جوانان داشته باشد. نگرانی از طرد اجتماعی، افسردگی، اضطراب و حتی افکار خودکشی در برخی افراد دیده شده است. حمایت روانی و آگاهیبخشی از طریق مشاوران و متخصصان میتواند کمک شایانی به کاهش این عوارض کند.
انجام آزمایش؛ تنها راه تشخیص قطعی
علائم بهتنهایی نمیتوانند وجود ویروس را تأیید یا رد کنند. تنها روش مطمئن برای تشخیص HIV، انجام آزمایش خون است. روشهایی مانند آزمایش آنتیبادی HIV، تست سریع یا آزمایش PCR وجود دارند که میتوانند در مراحل مختلف بیماری مفید باشند. همه جوانانی که رفتار پرخطر داشتهاند باید برای آزمایش اقدام کنند.
پیشگیری و آموزش؛ مهمترین ابزار مبارزه
آموزش درباره راههای انتقال HIV، استفاده از کاندوم در روابط جنسی، پرهیز از استفاده مشترک از سرنگ و رعایت اصول بهداشتی از جمله مهمترین راههای پیشگیری از ابتلا هستند. در بسیاری از کشورها، برنامههایی برای آموزش جوانان در مدارس و دانشگاهها در حال اجراست.
نتیجهگیری
ایدز بیماریای نیست که تنها گروههای خاصی را تهدید کند. جوانان نیز بهدلیل رفتارهای پرخطر و گاهی ناآگاهی، در معرض خطر قرار دارند. شناخت علائم اولیه، انجام آزمایشهای تشخیصی بهموقع و پیروی از درمانهای دارویی، کلید کنترل بیماری و افزایش طول عمر مبتلایان است. اگر جوانی هستید که رفتار پرخطر داشتهاید یا یکی از علائم ذکر شده را دارید، مراجعه به پزشک و انجام آزمایش ضروری است. اطلاعات بیشتر و آگاهی، اولین گام در حفظ سلامت خود و اطرافیانتان است.